Tutaj zamówisz leasing na samochód w 30 sek. Zapytanie o auto leasing wyślemy do 20 najlepszych firm leasingowych w Polsce z prośbą o oferty dla Ciebie. Oczekuj na kontakt z naszej strony.
Leasing samochodów osobowych to wciąż jedna z najpopularniejszych metod pozyskiwania firmowych pojazdów. Co prawda przedsiębiorca jest wtedy tylko użytkownikiem samochodu, to umowy z niskim wykupem sprawiają, że większość podatników decyduje się na wykup i dalszą eksploatację pojazdu. Trzeba natomiast pamiętać o tym, że opłacenie faktury wykupowej to dopiero połowa tego procesu. Zatem co zrobić po wykupie samochodu z leasingu i czy faktycznie amortyzacja zawsze będzie konieczna? Na te pytania odpowiemy w dzisiejszym poradniku. Zapraszamy!
Wykup auta z leasingu a amortyzacja — kiedy ma to miejsce?
Leasing operacyjny cechuje się przede wszystkim prostotą i niskimi kosztami początkowymi. Nie bez znaczenia jest też fakt, iż leasingobiorca nie musi użytkowanego pojazdu amortyzować. Niemniej jednak decydując się na opłacenie faktury wykupowej, w większości wypadków amortyzacja samochodu osobowego będzie już konieczna. Co więcej, sprawy nie ułatwia nowa definicja używanych środków trwałych! Jak amortyzować samochód wykupiony z leasingu i kiedy jest to faktycznie konieczne? Zapraszamy do lektury!
Czym jest amortyzacja?
Zanim przejdziemy do omówienia sytuacji, w której konieczne będzie zamortyzowanie wykupionego z leasingu samochodu osobowego, zatrzymamy się na moment i wyjaśnimy, czym tak naprawdę jest sama amortyzacja.
Jako amortyzację środka trwałego rozumiemy systematyczne dokonywanie odpisów odzwierciedlających zużywanie się wpisanego do ewidencji środka trwałego.
Zgodnie z definicją podaną w przepisach o podatku dochodowym, amortyzacji podlegają stanowiące własność lub współwłasność podatnika, nabyte lub wytworzone we własnym zakresie, kompletne i zdatne do użytku w dniu przyjęcia do używania:
- budowle, budynki oraz lokale będące odrębną własnością,
- maszyny, urządzenia i środki transportu,
- inne przedmioty – o przewidywanym okresie używania dłuższym niż rok, wykorzystywane przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą lub oddane do użytkowania na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub umowy leasingu zwane środkami trwałymi.
Jak wyliczyć stawkę amortyzacji?
Domyślną stawkę amortyzacji dla danego składnika majątku opisuje Klasyfikacja Środków Trwałych. To właśnie w przygotowanej przez Główny Urząd Statystyczny klasyfikacji opisane zostały roczne stawki amortyzacji dla konkretnych środków trwałych. Wszystkie podlegające amortyzacji składniki majątku podzielone zostały na dziewięć grup, a te na kolejne podgrupy różniące się rodzajami środków trwałych oraz ich zastosowaniami.
Przykładowo samochody osobowe znajdują się w siódmej grupie obejmującej środki transportu, a następnie podgrupie 74 z pojazdami mechanicznymi. Dla firmowych samochodów osobowych ustawodawca zgodnie z KŚT przewiduje stawkę amortyzacji rocznej o wysokości 20%. Oznacza to, że standardowo przedsiębiorcy dokonują comiesięcznych odpisów amortyzacyjnych przez okres pięciu lat.
Jak amortyzacja wpływa na kwestie podatkowe?
Wiemy już, że odpisy amortyzacyjne są odzwierciedleniem stopniowego zużywania się środka trwałego, ale w jaki sposób wpływają one na prowadzenie firmowej księgowości? W przeciwieństwie do jednorazowego odpisu amortyzacja w czasie regularnie obniża podstawę opodatkowania o wyliczoną stawkę miesięczną. Wartość odpisu amortyzacyjnego stanowi koszt uzyskania przychodu i dlatego obok leasingu operacyjnego jest to jedna z podstawowych metod optymalizacji podatkowej obniżającej wysokość należnego podatku dochodowego.
Leasing operacyjny i finansowy – co z amortyzacją?
Leasing to zdecydowanie najczęściej wybierana przez przedsiębiorców forma finansowania, która pozwala bez ponoszenia dużych kosztów początkowych wyposażyć firmę w nowy samochód osobowy. Tutaj należy podkreślić, że banki oferują dwa rodzaje produktów – leasing operacyjny oraz finansowy. Czym się różnią i jak wybór jednej z nich wpływa na późniejszą amortyzację?
Leasing finansowy
W przypadku leasingu finansowego przedmiot umowy, czyli na przykład samochód osobowy, zostaje zaliczony do składników majątku leasingobiorcy. Oznacza to, że obowiązki amortyzacyjne spoczywają na przedsiębiorcy korzystającym z pojazdu i to on obowiązany jest do regularnego rozliczania odpisów amortyzacyjnych.
Co ważne, różnice dotyczą także uwzględniania w kosztach uzyskania przychodu samych faktur wystawianych przez leasingodawcę. O ile w leasingu operacyjnym przedsiębiorca zaliczy do kosztów całość opłat związanych z umową, tak w leasingu finansowym będzie to wyłącznie część odsetkowa raty leasingowej.
Dlaczego leasing finansowy jest mniej popularnym rozwiązaniem? Głównego z powodów upatrywać należy w sposobie rozliczenia podatku VAT. Po podpisaniu umowy leasingu finansowego przedsiębiorca musi uiścić w całości podatek VAT od samochodu w pierwszym miesiącu po odbiorze leasingowanego pojazdu. Na plus natomiast zaliczamy znacznie krótszy okres leasingu, łatwą dostępność finansowania dla nowych firm oraz brak amortyzacji samochodu po zakończeniu umowy.
Leasing operacyjny
Leasing operacyjny to bez wątpienia najczęściej wybierana forma finansowania samochodów osobowych. Nie możemy jednak mówić tutaj o zakupie, a raczej użyczeniu pojazdu na rzecz prowadzonej działalności gospodarczej. Do momentu opłacenia faktury wykupowej przedmiot umowy pozostaje własnością leasingodawcy i to po jego stronie spoczywają wszelkie obowiązki związane z amortyzacją środka trwałego.
Co przemawia za leasingiem operacyjnym? Przede wszystkim niewielkie koszty początkowe, możliwość ujęcia w kosztach uzyskania przychodu opłaty wstępnej, a także opcja wykupu samochodu po zakończeniu umowy – często po cenie niższej niż rynkowa.
O amortyzacji w tym wypadku mówimy dopiero w momencie dokonania wykupu samochodu osobowego i przeniesienia jego prawa własności na przedsiębiorcę, który do tej pory był tylko użytkownikiem pojazdu.
Nastąpił wykup samochodu osobowego z leasingu… a amortyzacja?
Kiedy wykupiony z leasingu samochód osobowy musi zostać zamortyzowany? Tutaj wszystko zależy od wartości wykupu ustalonej podczas podpisywania umowy z leasingodawcą.
Jeśli kwota wykupu przekracza 10.000 złotych (netto dla płatników VAT, brutto dla przedsiębiorców korzystających ze zwolnienia), to podatnik zobowiązany będzie do ujęcia samochodu osobowego w ewidencji środków trwałych i regularnego rozliczania odpisów amortyzacyjnych. Co ważne, jako wartość początkową środka trwałego przyjmuje się w tej sytuacji kwotę wykupu z leasingu operacyjnego. Leasingobiorca ma pełne prawo do wykupu pojazdu po cenie znacznie niższej od ceny rynkowej i taka umowa nie zostanie zakwestionowana przez Urząd Skarbowy.
Inaczej cały proces wygląda wtedy, gdy wartość wykupu nie przekroczy obowiązującego limitu. Zakup w kwocie niższej niż 10.000 złotych może bowiem zostać rozliczona jednorazowo i w całości stanowić będzie koszt uzyskania przychodu.
Samochód wykupiony z leasingu a amortyzacja – jest używany czy nowy?
Rozsądek podpowiada, że samochód wykupiony z leasingu operacyjnego jest używany – wszak leasingobiorca korzystał z niego przez okres przynajmniej przez dwóch lat. Tutaj jednak pod uwagę należy wziąć zmianę przepisów z dnia 1 stycznia 2021 roku.
Zaktualizowana treść przepisów ustaw o PDOF oraz PDOP wprowadziła w 2021 roku nową definicję używanego środka trwałego, co dotyczy także samochodów osobowych. Zgodnie z nową definicją, jako używany środek trwały przedsiębiorca może potraktować wyłącznie składnik majątku wykorzystywany przez inny podmiot niż podatnik nie krócej niż 6 miesięcy.
W praktyce oznacza to, że wykupiony z zakończonej umowy leasingowej samochód osobowy potraktować należy tak samo jak środki trwałe fabrycznie nowe. Mimo iż właścicielem pojazdu przez cały okres trwania umowy był leasingodawca, to w praktyce samochód był użytkowany przez podatnika ujmującego teraz przedmiot umowy w ewidencji środków trwałych.
Wykupiony nie jest używany! Co to oznacza?
Mimo iż pozornie zmiana wydaje się niewielka, to w praktyce nieco komplikuje proces wykupu samochodu. W przypadku umowy leasingu z wysokim wykupem (powyżej 10.000 złotych) konieczne będzie zamortyzowanie samochodu na zasadach dedykowanych fabrycznie nowym składnikom majątku. Oznacza to, że przedsiębiorca nie uzyska możliwości zastosowania indywidualnej stawki amortyzacji, która pozwala skrócić okres rozliczania środka trwałego do okresu 30 miesięcy.
Zakładając, że samochód nie będzie wykorzystywany w sposób uprawniający do zastosowania amortyzacji przyspieszonej, przedsiębiorca zobowiązany zostanie do przeprowadzenia pełnej amortyzacji w okresie aż pięciu lat.
Faktura wykupowa opłacona i zaksięgowana – co dalej?
Podstawową cechą leasingu operacyjnego jest to, że korzystający z pojazdu ma prawo wykupienia przedmiotu umowy za ustaloną wcześniej kwotę. Ponieważ wartość wykupu najczęściej nie przekracza wartości rynkowej leasingowanego samochodu, większość przedsiębiorców decyduje się na pozostawienie pojazdu w firmie.
Procedurę wykupu opisują zawsze Ogólne Warunki Umowy Leasingu (OWUL). Najczęściej stosowanym rozwiązaniem jest pozostawienie przedsiębiorcy tygodnia lub dwóch od zapłacenia ostatniej raty leasingowej na podjęcie decyzji co do chęci wykupienia samochodu. Uwaga: w niektórych wypadkach nie wystarczy samo opłacenie wykupu, ale konieczne będzie także przesłanie oświadczenia o chęci skorzystania z prawa wykupu.
Po opłaceniu kwoty wykupu finansujący przesyła do przedsiębiorcy fakturę potwierdzającą sprzedaż środka trwałego. To, w jaki sposób należy rozliczyć taki zakup, determinuje przede wszystkim kwota widniejąca na fakturze.
Kiedy ma miejsce amortyzacja samochodu poleasingowego?
W przypadku wykupionego z leasingu operacyjnego samochodu osobowego o wartości nieprzekraczającej 10.000 złotych przedsiębiorca może wprowadzić pojazd do ewidencji środków trwałych lub ująć zakup jednorazowo w kosztach uzyskania przychodu. Przypominamy, że dla vatowców limit ten wynosi 10.000 netto, a dla przedsiębiorców zwolnionych z podatku od towarów i usług jest to wartość brutto.
Gdy wartość wykupu przekracza 10.000 złotych, podatnik zobowiązany będzie do wprowadzenia pojazdu do ewidencji środków trwałych i dokonania amortyzacji zgodnie z przeznaczonymi dla danego składnika majątku metod.
Dla samochodów osobowych będzie to przede wszystkim:
- Metoda liniowa – zgodnie ze stawką amortyzacji opisaną w Klasyfikacji Środków Trwałych.
- Metoda liniowa przyspieszona – dla środków trwałych używanych bardziej intensywnie w stosunku do warunków przeciętnych.
Wykup samochodu osobowego z leasingu a rozliczenie podatku VAT
Sporo problemu przy wykupie samochodu z leasingowego stanowi też należny do zapłacenia podatek VAT. Tutaj należy pamiętać o tym, że zasady odliczenia podatku VAT z faktury wykupowej samochodu osobowego zależne będą od sposobu wykorzystywania pojazdu firmowego.
W przypadku samochodów osobowych w firmach prowadzących działalność objętą podatkiem od towarów i usług obowiązują dwie stawki:
- Odliczenie 50% wartości podatku VAT – W sytuacji, gdy płatnik wykorzystywać będzie pojazd zarówno w celach służbowych, jak i prywatnych,
- Odliczenie całego należnego podatku VAT – Tylko wtedy, gdy samochód osobowy wykorzystywany będzie wyłącznie w celach związanych z działalnością, co oznacza konieczność prowadzenie ewidencji przebiegu pojazdu.
Amortyzacja samochodu po leasingu o wartości powyżej 10 000 zł – sposoby
Gdy wartość początkowa samochodu wykupionego z leasingu przekracza 10.000 złotych (netto dla czynnych płatników VAT, brutto dla firm zwolnionych z VAT), pojazd trzeba wprowadzić do ewidencji środków trwałych. Oznacza to, że podatnik musi zastosować amortyzację w czasie ze stawką odpowiednią dla samochodów osobowych. Jakie metody można w tym wypadku wybrać?
Metoda liniowa
Domyślną metodą amortyzacji samochodów osobowych jest metoda liniowa. To zdecydowanie najprostsza i najczęściej wybierana opcja, która w całości opiera się o określoną w Klasyfikacji Środków Trwałych stawkę amortyzacji rocznej.
Proces amortyzacji samochodu osobowego rozpoczyna się w pierwszym miesiącu po wprowadzenia środka trwałego do ewidencji i zgodnie ze stawką KŚT 20% w skali roku obowiązuje przez okres pięciu lat.
Aby wyliczyć wartość miesięcznego odpisu amortyzacyjnego, wystarczy pomnożyć wartość początkową samochodu osobowego (kwotę wykupu) przez stawkę amortyzacji, a następnie podzielić przez 12 miesięcy. W praktyce prezentuje się to następująco:
(wartość środka trwałego netto * stawka amortyzacji) / 12 miesięcy = miesięczny odpis amortyzacyjny
Amortyzacja liniowa dla samochodu wykupionego z leasingu
Aby zobrazować cały proces, posłużymy się przykładem przedsiębiorcy decydującego się na wykup samochodu osobowego za kwotę 30.000 złotych netto. Pamiętając o tym, że stawka amortyzacji w tym przypadku wynosi 20%, całość prezentować będzie się następująco:
- 30.000 (wartość początkowa bez podatku VAT) * 20% (roczna stawka amortyzacji) = 6.000 złotych odpisu rocznego.
- 6.000 / 12 (miesięcy) = 500 złotych odpisu amortyzacyjnego miesięcznie.
- Czas amortyzacji: 60 miesięcy.
Metoda przyspieszona dla samochodów intensywnie używanych
Pięcioletni okres amortyzacji to bez wątpienia niemałe utrudnienie dla przedsiębiorców, którzy chcieliby rozliczyć w miarę szybko fakturę wykupową. Czy można przyspieszyć proces amortyzacji samochodu osobowego wykupionego z leasingu operacyjnego?
Taką możliwość daje przede wszystkim metoda przyspieszona z wykorzystaniem podwyższenia stawki amortyzacyjnej. Należy jednak pamiętać o tym, że jest to sposób amortyzacji przeznaczony wyłącznie dla pojazdów narażonych na szybsze zużycie wynikające z intensywnego użytkowania. Jak to rozumieć?
Niestety przepisy nie określają jednoznacznie warunków, jakie kwalifikują pojazd do zastosowania tej metody. Najważniejszą wskazówką będzie tutaj zapis mówiący o tym, że mnożniki znajdują zastosowanie w przypadku środków transportu używanych bardziej intensywnie w stosunku do warunków przeciętnych lub wymagających szczególnej sprawności technicznej.
Jaka jest mnożnik amortyzacji przyspieszonej dla samochodów osobowych?
W metodzie przyspieszonej amortyzacji ustawodawca przewiduje mnożniki mieszczące się w zakresie od 1,2 do 2,0. Dla samochodów osobowych znajdujących się w grupie 7 KŚT jest to mnożnik 1,4. Dzięki niemu stawka amortyzacji rośnie ze standardowych 20% aż do 28% i pozwala skrócić okres amortyzacji w czasie do 3 lat i 7 miesięcy.
Wracając do naszego przykładu, czyli samochodu osobowego wykupionego za kwotę 30.000 złotych, amortyzacja przyspieszona kształtować będzie się następująco:
- 30.000 (wartość początkowa bez podatku VAT) * 20% (roczna stawka amortyzacji) * 1.4 (mnożnik amortyzacji przyspieszonej) = 8.400 złotych odpisu rocznego.
- 8.400 / 12 (miesięcy) = 700 złotych odpisu amortyzacyjnego miesięcznie.
- Czas amortyzacji: 43 miesiące.
Amortyzacja samochodu poleasingowego – ograniczenia dla przyspieszonej metody indywidualnej
W przypadku zakupu używanego samochodu osobowego o wartości przekraczającej 10.000 złotych przedsiębiorcy mają możliwość zastosowania indywidualnej stawki amortyzacji. Ze względu na niższe koszty takiego zakupu, ustawodawca przewidział prawo do skrócenia okresu amortyzacji z 60 do 30 miesięcy. Oznacza to, że maksymalna indywidualna stawka amortyzacji wynosi 40%, ale przedsiębiorca ma prawdo zastosowania także wartości niższej.
Niestety zgodnie z opisanymi wcześniej zmianami w przepisach (m.in art. 22j ust. 2 pkt 1 ustawy o PIT) za używany środek trwały może być uznany wyłącznie składnik majątku, który był wykorzystywany przez okres 6 miesięcy przez podmiot inny niż podatnik. Jak dobrze wiemy, samochód wykupiony z leasingu operacyjnego nie spełnia tych wymagań i oznacza to, że stawka amortyzacji 40% nie będzie miała zastosowania w tym wypadku.
Samochód wykupiony z leasingu a amortyzacja jednorazowa — czy to możliwe?
Jednorazowa amortyzacja samochodu osobowego to skuteczny sposób na obniżenie podstawy opodatkowania w firmach w miesiącu z wyjątkowo wysokim przychodem. Natomiast taka możliwość dotyczy wyłącznie wykupu samochodu za kwotę niższą niż 10.000 złotych.
W sytuacji, gdy przedsiębiorca decyduje się wykupić samochodów osobowy z leasingu operacyjnego, a kwota na fakturze wykupowej przekracza 10.000 złotych, pozostaje jedynie przeprowadzenie pełnej amortyzacji.
Amortyzacja samochodu po leasingu o wartości powyżej 10 000 zł, a pomoc de minimis
W internecie bardzo często pojawiają się na pytania dotyczące jednorazowej amortyzacji samochodu osobowego w ramach pomocy de minimis. Czy jest to możliwe?
Niestety jednorazowa amortyzacja w ramach nie znajduje zastosowania w przypadku samochodów osobowych o wartości przekraczającej 10.000 złotych. Co prawda amortyzacją jednorazową mogą zostać objęte składniki majątku z grupy środków transportów, natomiast z wyłączeniem samochodów osobowych.
Amortyzacja samochodu po wykupie z leasingu o wartości poniżej 10 000 zł
Bardzo często przedsiębiorca od samego początku zakłada, że po zakończonej umowie leasingowej będzie chciał wykupić od leasingodawcy samochód osobowy i dlatego decyduje się na opcję leasingu z niską kwotą wykupu. To natomiast sprawia, że sama kwota wykupu może być niższa niż 10.000 złotych. Jak w tym wypadku przebiega amortyzacja samochodu osobowego wykupionego z leasingu operacyjnego?
Zgodnie z zapisami ustaw o podatkach dochodowych od osób fizycznych oraz prawnych niskocenne środki trwałe, których wartość nie przekracza 10.000 złotych przedsiębiorcy mogą dokonywać odpisów amortyzacyjnych według przypisanej stawki, ale też dokonać jednorazowego odpisu.
Jednorazowa amortyzacja po wykupie samochodu osobowego z leasingu
Gdy przedsiębiorca zdecyduje się skorzystać z możliwości jednorazowej amortyzacji używanego samochodu osobowego, po prostu zaliczy wartość wykupu pojazdu jako koszt uzyskania przychodów w miesiącu oddania samochodu do użytku. Uwaga – wartość wykupionego pojazdu ustalana jest w kwocie netto w przypadku płatników VAT lub brutto dla działalności zwolnionej z podatku od towarów i usług.
Amortyzacja wykupionego samochodu osobowego o wartości niższej od 10 000 złotych
Jak już wspomnieliśmy, nic nie stoi na przeszkodzie, aby przedsiębiorca przeprowadził standardową amortyzację wykupionego samochodu zgodnie z przypisaną dla tego rodzaju środka trwałego stawką.
Uwaga: zgodnie z zaktualizowaną definicją używanego środka trwałego przedsiębiorcy wykupujący samochodów z leasingu operacyjnego pozbawieni zostali możliwości skorzystania z indywidualnych stawek amortyzacji w metodzie liniowej. Oznacza to, że nawet po trzech latach użytkowania samochodu osobowego i wykupieniu go za kwotę niższą niż 10.000 złotych, pojazd będzie amortyzowany w taki sam sposób co samochód fabrycznie nowy.
Wykup samochodu z leasingu a amortyzacja — podsumowanie
Jak udowodniliśmy wyżej, amortyzacja wykupionego samochodu osobowego nie zawsze będzie koniecznością. Kluczową kwestią jest tutaj kwota widniejąca na fakturze wykupowej i to czy przekracza obowiązujący w limit 10.000 złotych.
Co prawda sama amortyzacja nie stanowi większego problemu, tak po zmianie definicji używanego środka trwałego przedsiębiorcy muszą pamiętać o tym, że cały proces trwa aż 5 lat. Dlatego też coraz bardziej popularne są dwie opcje: niskie raty z wysokim wykupem i zwrot samochodu po zakończonej umowie oraz wysokie raty z niskim wykupem, którego nie będzie trzeba amortyzować.